Fiberglass Osmosisi Nedir? Teknenizde Oluşan Kabarcıkların Anlamı
12
Nov
Fiberglass osmosisi, tekne sahiplerinin en korkulu rüyalarından biridir. Su altında uzun süre kalan teknelerde gövde yapısına nem ve su moleküllerinin sızması sonucu, gövdenin iç katmanlarında kimyasal reaksiyonlar meydana gelir. Bu reaksiyonlar sonucunda polyester reçine ile su arasında asit bazlı bileşikler oluşur ve gövdede küçük kabarcıklar, baloncuklar gözlemlenir. Bu durum teknede sadece estetik bir bozulmaya neden olmaz, aynı zamanda gövdenin yapısal dayanımını da ciddi şekilde zayıflatır.
Osmosis kelimesi kimyada “su geçişi” anlamına gelir. Tekne dünyasında ise bu, suyun gövde laminatının içine difüze olarak reçine yapısını bozması demektir. Fiberglass tekne gövdesi katmanlardan oluşur: jelcoat, reçine, elyaf ve çekirdek malzeme. Eğer bu katmanlardan biri üretim sırasında tam kürleşmemişse veya boya–jelcoat sisteminde mikroskobik çatlaklar varsa, tuzlu su molekülleri zamanla bu bölgelere sızar. Tuzlu suyun içerdiği iyonlar reçineyle tepkimeye girerek organik asitler oluşturur. Bu asitler kabarcıklar şeklinde kendini belli eder.
Osmosisin ilk belirtileri genellikle teknenin karaya alındığı bakım dönemlerinde fark edilir. Gövde yüzeyinde küçük kabarcıklar, yer yer sarı kahverengi lekeler, hatta sirke benzeri bir koku gözlemlenebilir. Bu kabarcıklar patlatıldığında içlerinden asidik sıvı çıkar. Bu sıvı, reçinenin bozulduğunu ve suyun gövde içine sızdığını gösterir.
Fiberglass osmosis zamanında müdahale edilmezse kabarcıklar büyür, laminat katmanları birbirinden ayrılır ve gövde mukavemeti düşer. Bu durum teknenin hız performansını, yakıt verimliliğini ve denge merkezini olumsuz etkiler. İleri vakalarda gövde tamir edilmeden suya indirilmemelidir. Erken teşhis ve doğru bakım bu yüzden çok önemlidir.
Osmosisin çözümü, yüzeyin tamamen kurutulması, hasarlı jelcoatun kazınması ve ardından epoksi bazlı koruyucu sistemlerin (örneğin Interprotect veya Gelshield gibi ürünlerin) uygulanmasıdır. Ayrıca epoksi astar altında nem bariyeri oluşturmak, gelecekteki osmos riskini ciddi oranda azaltır.
Sonuç olarak, teknenizin gövdesinde oluşan kabarcıkları sadece “kozmetik bir sorun” olarak görmeyin. Bu, fiberglass sistemin içten içe çürümeye başladığının sinyalidir. Doğru zamanda müdahale edilmezse maliyeti katlanarak artar. Profesyonel nem ölçümü ve yüzey analizi yaptırarak osmosisin derecesini belirlemek, teknenizin ömrünü uzatır ve güvenli seyir sağlar.
